جایگاه ایران در رتبهبندی جهانی اندیشکدهها
بر اساس تازهترین گزارش از رتبهبندی جهانی اندیشکدهها و مراکز سیاستپژوهی، ایران با حدود ۶۴ اندیشکده در جایگاه بیستم جهان قرار گرفته است. این در حالی است که ایالات متحده آمریکا با ۱۸۷۲ مؤسسه مطالعاتی، چین با ۵۱۲، انگلستان با ۴۴۴ و هند با ۲۹۳ اندیشکده در رتبههای اول تا چهارم جهان قرار دارند.
رشد اندیشکدهها پس از جنگ جهانی دوم
تحلیلها نشان میدهد که رشد و گسترش اندیشکدهها عمدتاً پس از جنگ جهانی دوم در جهان غرب شتاب گرفته است. امروزه این مراکز با عناوین و مالکیتهای گوناگون در حوزههای مختلف سیاست، اقتصاد، جامعه و فناوری فعالاند و بهعنوان «اتاق فکر» سیاستگذاران عمل میکنند.
تعریف اندیشکده از نگاه منابع معتبر
Oxford: گروهی از کارشناسان که به ارائه مشاوره و ایدهپردازی در حوزههای سیاسی، اجتماعی یا اقتصادی میپردازند.
Heritage: مؤسسهای پژوهشی که بر انجام مطالعات بنیادی و حل مسائل بهویژه در حوزه فناوری و راهبرد تمرکز دارد.
مدلهای مالکیتی و حمایت مالی
بسیاری از اندیشکدهها سازمانهای غیرانتفاعی هستند و در کشورهایی مانند کانادا و آمریکا از معافیتهای مالیاتی برخوردار میشوند. در عین حال، برخی از این مراکز توسط دولتها، شرکتهای تجاری یا گروههای ذینفع تأسیس شده و بخشی از درآمد خود را از طریق خدمات مشاورهای و پژوهشی به دست میآورند.