تحول در علوم انسانی
تحول در علوم انسانی در دانشگاه علامه طباطبایی: گفتمانی نوین با هدایت نهاد رهبری و نقش مؤثر اندیشکدهها
تحول در علوم انسانی یکی از مهمترین اولویتهای دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان قطب علمی حوزه علوم انسانی در ایران است. این تحول، با حمایت و راهبری نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها و بهرهمندی از ظرفیتهای اندیشکدههای تخصصی، در قالب گفتمان انقلاب اسلامی و اسلامیسازی علوم انسانی دنبال میشود. هدف نهایی این حرکت، پاسخگویی عالمانه به نیازهای علمی و اجتماعی کشور و بازتعریف علوم انسانی در چارچوب فرهنگی و فکری انقلاب اسلامی است.
دانشگاه علامه طباطبایی
دانشگاه علامه طباطبایی؛ محور تحول علوم انسانی با رویکرد اسلامیسازی
دکتر عبدالله معتمدی، رئیس اسبق دانشگاه علامه طباطبایی، در دیدارها و نشستهای متعدد، بارها بر این نکته تأکید کرده است که «غایت تحول علوم انسانی، اسلامیسازی آن است.» ایشان در نشستهای تخصصی با حضور بیش از ۷۰ استاد برجسته در مشهد عنوان کردند: تحول در علوم انسانی باید استادمحور، عالمانه و مبتنی بر نظریههای بومی و اسلامی باشد؛ نباید صرفاً بازتولید علوم انسانی غربی صورت گیرد.
این دیدگاه نشاندهنده عزم راسخ دانشگاه علامه طباطبایی در تغییر بنیادین علوم انسانی است؛ تغییری که به دنبال تولید علم اصیل اسلامی و کاربردی است.
نقش کلیدی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
حجتالاسلام والمسلمین مصطفی رستمی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، با بیان اینکه علوم انسانی اسلامی زیربنای تمدن نوین اسلامی است.
تأکید کردند که نهاد رهبری نه تنها هدایت علمی بلکه حمایت معنوی و ساختاری از تحول علوم انسانی را برعهده دارد. ایشان در سخنرانیهای خود افزودند: با تأسیس اندیشکدههای تخصصی، فضای نقدپذیری و تولید نظریههای بومی فراهم شده است که این موضوع برای تحقق تمدن اسلامی بسیار حیاتی است.
این نهاد با ایجاد زیرساختهای علمی و پژوهشی، دانشگاه علامه طباطبایی را به مرکزی تبدیل کرده که بتواند به صورت هدفمند به اسلامیسازی علوم انسانی بپردازد.
اندیشکده
اندیشکدههای تحول در علوم انسانی و حکمرانی؛ مراکز تخصصی تولید دانش بومی
دانشگاه علامه طباطبایی در راستای تحول علوم انسانی اقدام به تأسیس دو اندیشکده «تحول در علوم انسانی» و «تحول در حکمرانی» کرده است. این اندیشکدهها که با حضور اساتید برجسته و پژوهشگران جوان فعال هستند، به عنوان موتور محرکه تولید دانش بومی و نظریهپردازی علمی ایفای نقش میکنند.
دکتر شجاع احمدوند، رییس دانشگاه علامه طباطبایی، در این زمینه گفتهاند:
ما باید دانشگاه را به نهادی حلکننده مسائل واقعی کشور تبدیل کنیم و اندیشکدهها میتوانند این مسیر را تسهیل کنند.
ایشان همچنین تأکید کردند که این مراکز باعث تقویت فضای نقدپذیری، تعامل علمی و همافزایی اساتید و دانشجویان میشوند.
حل مسئله؛ گوهر حکمرانی و هدف اصلی تحول علوم انسانی
دکتر عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در یکی از سخنرانیهای خود در هفته بسیج عنوان کردند:
گوهر حکمرانی، حل مسئله است و علوم انسانی باید در خدمت رفع مشکلات اجتماعی و فرهنگی جامعه باشد.
این نگاه کلیدی، معیاری برای ارزیابی موفقیت تحول علوم انسانی است. اساتید بسیجی دانشگاه علامه طباطبایی با تدوین نظریههای جدید و بومی، در مسیر ارتقای علمی و فرهنگی کشور گام برمیدارند و از ظرفیتهای دانشگاه برای خدمت به جامعه بهره میگیرند.
چشمانداز آینده: دانشگاه حل مسئله و تمدن نوین اسلامی
با حمایت نهاد رهبری، دانشگاه علامه طباطبایی چشماندازی روشن برای تحول علوم انسانی ترسیم کرده است که بر اساس آن، علوم انسانی اسلامی با تمرکز بر حل مسئله، تولید دانش بومی و نظریهپردازی کاربردی، جایگاه خود را تثبیت میکند.
این دانشگاه به دنبال آن است که به نهادی راهبردی تبدیل شود که بتواند پاسخگوی چالشهای پیچیده اجتماعی، فرهنگی و حکمرانی کشور باشد و نقش مهمی در تحقق تمدن نوین اسلامی ایفا کند.
جمعبندی نهایی
تحول در علوم انسانی در دانشگاه علامه طباطبایی، فراتر از یک روند صرفاً علمی، به مثابه گفتمانی عمیق، چندوجهی و میانرشتهای در حوزههای علمی، فرهنگی و اجتماعی تعریف میشود. این تحول، با پشتوانه و حمایت مستمر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، و بهرهگیری هدفمند و هوشمندانه از ظرفیتهای تخصصی و علمی اندیشکدههای مرتبط، به صورت کاملاً عالمانه، نظاممند و سازمانیافته در مسیر اسلامیسازی علوم انسانی حرکت میکند. این رویکرد منجر به بازتعریف علوم انسانی با محوریت بومیسازی و اسلامیسازی مفاهیم و نظریهها شده و دانشگاه علامه طباطبایی را به عنوان پیشروی اصلی این جریان نوین علمی مطرح ساخته است. به همین ترتیب، دانشگاه در تولید نظریههای علمی بومی و در حل مسئلههای واقعی و حیاتی جامعه نقشی محوری ایفا میکند و به عنوان مرکز تاثیرگذار در تحقق اهداف گفتمان انقلاب اسلامی و ساخت تمدن نوین اسلامی شناخته میشود.